در این بخش گذری بسیار مختصر بر مناطق مختلف اورامان داریم. در روزهای آتی مطالب بیشتری در رابطه با اورامان در سایت قرار خواهد گرفت.

1- اورامان تخت : بخش اورامان تخت با 3596 خانوار 18969 نفر جمعيت تابع شهرستان سروآباد می باشد .اين بخش از سمت غرب با كشور عراق و از سمت جنوب به پاوه و كوه شاهو و از طرف شمال به مريوان و در طرف شرق به روستاهای ژاورود و شهرستان سنندج همسايه است.كوههای دالانی و دَرَكی با ارتفاع 2639 متر در شمال و كوه كوسالان در شرق و كوه شاهو با ارتفاع 3390 متر در جنوب و كوه تخت و كوه دربند با ارتفاع 2770متر در غرب اين بخش واقع شده است. دو شاخه مهم رودخانه سيروان از بخش شمالی و جنوب شرقی وارد اين بخش شده و پس از تلاقی اين دو رودخانه با يكديگر در خاك كردستان عراق به درياچه دربنديخان می ريزد اورامان تخت حدودا دارای 26 روستا بوده است. روستای اورامان حدود 655 خانوار 2148 نفر جمعيت در فاصله 75 كيلومتری جنوب غربی مريوان واقع شده است .اورامان تخت منطقه ای بسيار دلنشين و دارای مناظر زيبا و چشمه های باصفاي كوسالان می باشد.

از نظر اقتصادی بيشتر مردم از طريق كشاورزی مختصر و باغداری و اندک صنايع دستی امرار معاش مي كنند. البته درآمد بسيار كم آن باعث مهاجرت به شهر ها و خالی شدن روستاها گرديده است.

رودخانه سيروان :از ديگر زيبایی های منطقه اورامان رودخانه عظیم و خروشان سیروان است كه به امتداد كوه شاهو جریان یافته و از ارتفاعات اين ناحيه سرچشمه میگیرد و بعد از طي همه ی  منطقه شمالی اورامان و اورامان تخت به اورامان عراق وارد می شود. طول رودخانه سيروان در خاك ايران 215 كيلومتر می باشد كه دارای مناظر زيبا و ديدنی مانند (تاف بل ) آبشار بل و . . . است.

 2- اورامان لهون : بخش ديگر اورامان را لهون مي گويند كه از طريق مشرق و جنوب شرقي به سنندج و كامياران و از شمال به اورامان تخت و مريوان و از طرف غرب به خاك عراق متصل است. در گذشته مركز آن نوسود بوده و اكنون به شهرستان پاوه انتقال يافته است. رودخانه سيروان از ابتداي اورامان لهون جريان مي يابد و بعد از مشروب كردن اورامان تخت به خاك عراق مي ريزد شهرهاي جوانرود ‚ روانسر و نودشه نيز در اين ناحيه قرار دارند. كوه زيباي شاهو كه سراسر اورامان لهون را زير چتر خود گرفته در سقط الرس كوه شاهو روستاي تاريخي تنگي ور و پلنگان يا پالنگان قرار گرفته است كه در ادوار گذشته حاكم نشين چند قوم كرد بوده و خاطرات تلخ و شيرين فراواني را در سينه دارد. قلعه پلنگان در دهستان ژاوروود واقع شده كه در قرون ششم هجري بوسيله حاكم اردلان براي مركز حكومت خود ساخته است كه كتيبه سنگي بزرگ آن برجاي مانده است
3 - پاوه : مركز اقتصادي و اداري منطقه در منطقه اي كوهستاني و در پاي كوههاي سر به فلك كشيده شاهو و آتشگاه واقع شده است. باغهاي سرسبز و شهرسازي و معماري منحصر بفرد شهر كه امروز به شهر هزار ماسوله ملقب گرديده منظره هاي تماشايي و جذابی را به پاوه بخشيده است. پاوه در مدار32و48درجه قرار گرفته و ارتفاع آن ازسطح دريا 1540 درجه است . داراي جمعيتي حدود چهل هزار نفر است .در شمال غربي پاوه و در میان کوهای بسيار سخت و صعب العبور روستاي هجيج واقع شده كه مدفن حضرت امامزاده سلطان عبيدالله(ع) برادر حضرت امام رضا(ع) مي باشد که از احترام خاصي برخوردار است و در كردستان به كوسه هجيج معروف است . اهالي روستاي هجيج از ديرباز اقتصادي خودكفا داشته اند بگونه اي كه پوشاك خاص خود را دارند و از موي بز براي خود لباس و گليم و از نخ و پارچه كفش و از چوب درختان قاشق و كاسه و . . . مي سازند همچنين در نزديكي اين روستا آبشار زيبا و ديدني بنام آبشار بل (تاف بل )قرار دارد که آب آن از میان صخره های یک کوه بيرون مي جهد ورودخانه عظيمي را بوجود مي آورد كه يكي از شعب مهم رودخانه سيروان است .
4 - روانسر: از ديگر شهرهای اورامان شهرستان روانسر است كه در دامنه جنوب شرقی شاهو و شهر پاوه واقع شده است. داراي آب و هوای معتدل و مناظر زيبا است. در داخل شهر روانسر سراب بسيار زيبايی وجود دارد كه به سراب روانسر مشهور است که زيبايی خاصی به شهر روانسر بخشيده است . جمعيت شهر روانسر بیش از بيست هزار نفر است .
 5 - جوانرود : شهرستان جوانرود در دامنه هاي جنوبي شاهو و در جنوب پاوه و در ميان جنگلهاي جالب و ديدني واقع است و به قه لا شهرت دارد ( قه لاي جوانرو ) كه در سال1224 امان الله خان بزرگ براي دفاع از شهر قلعه اي ساخت. شهرستان جوانرود بر روي مدار 34و46 درجه با ارتفاع 1280 متر از سطح دريا واقع شده است.

6 - نوسود : شهر نوسود مركز قديمي اورامان لهون نزديكترين شهر اورامان لهون به كشور عراق است. منظره ای جالب و تماشايی داشته و در ميان دو اقليم گرمسيری و سردسيری در شمالغربی پاوه واقع است. در ده كيلومتری نوسود آرامگاه يكی از امامان اهل حق به نام سلطان اسحاق وجود دارد كه  برادران اهل حق هم به آن ارادت خاص و بسيار دارند . شهر نوسود بر روی مدار 35و46 درجه با ارتفاع 1310 متر از سطح دريا قرار گرفته و جمعيتی حدود پنج هزار نفر جمعيت را دارا مي باشد .